Het regeerprogramma van kabinet Schoof I laat zien dat het de ambitie heeft om digitaal koploper te blijven en om de Nederlandse digitale infrastructuur te versterken. Dutch Data Center Association ziet kansen in de getoonde ambities met ruimte voor groei, maar plaatst ook kritische kanttekeningen.
Nederland staat op een belangrijk kruispunt, waarbij belangrijke keuzes gemaakt moeten worden die op iedereen (in)direct effect heeft. Een voorbeeld hiervan is de beschikbaarheid van stroom. Uit een recent rapport van de Boston Consulting Group (BCG) blijkt dat het volle stroomnet alleen al de maatschappij ruim 10 tot 40 miljard euro per jaar kost. Dat is omgerekend bijna 4 procent van het bruto binnenlands product. Daarnaast blijkt uit het rapport inmiddels 20.000 bedrijven en producenten van groene stroom in de wacht staan voor een nieuwe aansluiting.
Digitale infrastructuur als oplossing voor net congestie
Het probleem op het stroomnet wordt door het regeerprogramma onderstreept, maar concrete acties blijven vooralsnog uit. Tegelijkertijd heeft dit ook effect op de groei van de economie en de digitale infrastructuur. Door de sterke groei van de digitale economie is een toename in stroomgebruik binnen datacenters onvermijdelijk. Maar tegelijkertijd kunnen datacenters ook het stroomgebruik minimaliseren en onderdeel zijn van de oplossing.
Datacenters zijn veel energie-efficiënter in hun stroomverbruik dan kleine serverlocaties zoals IT-rooms binnen bedrijven. Het onderbrengen van IT van bedrijven binnen een datacenter zorgt ervoor dat energiekosten lager worden en stroom elders wordt bespaard. Distributienetwerken moeten daarom verder vooruit kunnen kijken en eerder extra capaciteit in hun kabels en onderstations aanleggen. Dat vraagt om investeringsmogelijkheden door de netwerkbeheerders. Daarnaast moet overboeking, wat nu juridisch onmogelijk is, onder voorwaarden kunnen plaatsvinden. Hierdoor zouden we achterstanden en toekomstige tekorten in de uitbreiding van onderstations kunnen oplossen.
Nationale regie op mondiale schaal
De digitale infrastructuur van Nederland, inclusief connectiviteit zoals zeekabels, glasvezelnetwerken en datacenters, is van cruciaal belang voor de economie en de maatschappij. Dat wordt jammer genoeg bevestigd op de momenten dat iets fout gaat. Zo zorgde de software-storing bij CrowdStrike deze zomer ervoor dat veel luchthavens, ziekenhuizen, banken en overheden plat lagen. De onrust, gepaard met de vele vragen over de effecten van de storing, laten zien hoe intensief de digitale infrastructuur aanwezig is voor de samenleving.
Dutch Data Center Association, brancheorganisatie voor datacenters in Nederland, roept daarom op om te blijven investeren in de digitale infrastructuur. Uit de meest recente kwartaalmonitor van de Rabobank, PB7 Research, Dutch Cloud Community, Partner Navigator en Dutch Data Center Association, blijkt namelijk dat de groei van de digitale economie afkoelt. Veel digitale investeringen in het bedrijfsleven zijn mede door de onzekere economie stilgevallen. Tegelijkertijd laat het rapport ook zien dat de digitale infrastructuur wel groeit, waarbij de vraag naar datacapaciteit en AI-toepassingen en als grootste aanjagers worden gezien. Het is positief dat het regeerprogramma expliciet benoemd dat de digitale infrastructuur behouden en verstevigd moet worden om onze digitale koploperspositie te borgen. Het nieuwe kabinet moet concrete plannen uitvoeren zodat onze digitale infrastructuur, die grote economische waarde vertegenwoordigt, onze concurrentiekracht naar het buitenland kan versterken. Daarom adviseren we de overheid om nationale regie op mondiale schaal te nemen, waarbij publiek-private samenwerkingen met het bedrijfsleven actief worden gestimuleerd.
Aanpakken arbeidstekort IT
De IT-sector kampt met grote personeelstekorten. Het regeerprogramma erkent deze tekorten en heeft de ambitie om deze aan te pakken. Zo wil het kabinet een pact sluiten in de zomer van 2025 met studenten, werknemers, werkgevers en onderwijsinstellingen in het mbo om studenten gericht op te leiden voor strategische tekortsectoren (zorg, techniek en onderwijs). Ook wordt expliciet het aantrekken en behouden van vrouwen in de techniek genoemd. Het Actieplan Groene en Digitale Banen, waar DDA samen met andere brancheorganisaties bij betrokken is, wordt door het nieuwe kabinet voortgezet. Het is positief dat het regeerprogramma erkent dat het concurrentievermogen valt of staat met voldoende mensen met de juiste vaardigheden die willen en kunnen werken.
Datacenters versterken digitale koploperspositie
Ondanks deze mooie ambities, kent het regeerprogramma nog weinig concrete plannen. Dat laat wel ruimte voor DDA om onze expertise uit te dragen voor de ambities die wel zijn geconcretiseerd. Datacenters zorgen voor onze sterke digitale koploperspositie en met de noodzakelijke groei van de sector kunnen we deze positie ook in de toekomst waarborgen. Onze taak als brancheorganisatie is om deze boodschap over te brengen aan het nieuwe kabinet.